نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم
به نظر انجمن گفتارو زبان آمریکا گفتاردرمانگر نقش بسیار مهمی را در درمان این افراد دارد. برای مشخص شدن این تواناییهای انجمن گفتار و زبان آمریکا به بیان نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم پرداخته است.
موضع انجمن گفتار، زبان و شنوایی آمریکا(ASHA) در مورد اختلالات طیف اتیسم:
به نظر این سازمان، آسیب شناس گفتارو زبان نقش بسیار مهمی در ارزیابی، تشخیص، درمان و تقویت رشد مهارت ارتباط اجتماعی و افزایش کیفیت زندگی کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به اختلالات طیف اتیسم دارد.
خصوصیت عمده در این اختلال آسیب در تعامل اجتماعی متقابل، آسیب در ارتباط کلامی و غیر کلامی، وجود طیف محدودی از علایق و فعالیتها است
زیر بنای آن را آسیبهای نوروبیولوژیک می داند.
ناهمگونی زیادی در بین بیماران مبتلا به این طیف مشاهده می گردد. این ناهمگونی طیف وسیعی از مهارتهای شناختی، ارتباطی، اجتماعی، حرکتی و رفتارهای انطباقی را شامل می گردد. با بررسی معیارهای تشخیص افتراقی متوجه می شویم که همه این بیماران در حوزه ارتباط اجتماعی دچار مشکل می باشند.
بیشتر بیماران این طیف در شکل و محتوای زبانی و یا سیستمهای ارتباطی جایگزین و افزوده دچار مشکل هستند
آنها نیازمند اکتساب کاربرد مناسب اجتماعی زبان هستند.
نشانه های عمده اتیسم
بنابراین کاربرد زبان و ارتباط یک نشانه عمده در این مبتلایان است و اساسا یک اختلال در ارتباط اجتماعی است. و باعث طیف وسیعی از اختلالات می گردد که شامل توجه اشتراکی[۲] ، تقسیم لذت، تعاملات اجتماعی متقابل کلامی و غیر کلامی، رضایت متقابل اجتماعی و تعامل با همسالان، درک اهداف و نیات دیگران و تنظیم عواطف است. به دلیل ماهیت مشکل این بیماران اعضای خانواده همسالان و به طور کلی شرکای ارتباطی آنها با موانعی در ارتباط و تعامل با آنان تجربه می نمایند.
باتوجه به موارد فوق بنابراین نقش آسیب شناس گفتارو زبان در حمایت از فرد، محیط و شرکای ارتباطی بسیار محوری است تا حداکثر فرصت را برای تعامل به منظور غلبه بر مشکلات فرد فراهم نماید.
بیماران مبتلا به اختلالات نافذ رشد به دلیل نافذ بودن مشکلات ارتباط اجتماعی شان صرفنظر از سن، تواناییهای شناختی و عملکردشان در آزمونهای رسمی زبانی باید از خدمات آسیب شناسی گفتار و زبان استفاده نمایند. نقش گفتاردرمانگران را درمورد این بیماران نمی توان نادیده گرفت
به شکل خلاصه می توان به موارد زیر اشاره نمود
هر چند که نقش گفتاردرمان فقط به موارد ذکر شده محدود نمیگردد.
نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم
۱- غربالگری:
گفتاردرمانگران نقش ویژه ای را درشناسایی زود هنگام بیماران مبتلا به اختلالات طیف اتیسم دارند.
آسیب شناسان گفتارو زبان یک منبع ارجاعی ویژه در این گروه از اختلالات می باشند
و سبب می شوند که این بیماران به سایر خدمات تخصصی دسترسی داشته و مراجعه نمایند.
بنابراین غربالگری یکی از نقشهای مهم در نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم است.
۲- تشخیص افتراقی:
آسیب شناسان گفتار و زبانی که دانش و مهارت کافی و ضروری را درمورد اختلالات طیف اتیسم به دست آورده اند می توانند این اختلال را تشخیص افتراقی بدهند.
این متخصصین نقش بسیار برجسته ای را در تیمهای چند تخصصی بر عهده دارند
می توانند بیماران را برای بهره گیری از خدمات دیگر راهنمایی نمایند.
۳- نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم ارزیابی و مداخله:
بهتر است آسیب شناس و گفتار و زبان به ارزیابی و درمان ابعادی از رشد بپردازد که برای به دست آوردن توانش ارتباط اجتماعی ضروری است.
این سبب به وجود آمدن یک امتیاز ویژه در تطابق فرد با تفاوتهای خانوادگی، اجتماعی و زبانی می گردد.
آسیب شناس گفتارو زبان باید باید براساس شواهد بالینی تمرینات موثر ی را برای بیماران دارای اختلالات طیف اتیستیک طراحی نماید.
او باید براساس رویکردهای تجربی برای نیازهای ویژه این کودکان و خانواده هایشان چاره ای بیاندیشد که ترجیحات خانواده، تفاوتهای فرهنگی و شیوه یادگیری کودک در نظر گرفته شده باشد.
آسیب شناس گفتار و زبان باید برای شناسایی عملکردهای ارتباطی بالقوه رفتارهای چالش برانگیز این کودکان توسط شرکای ارتباطی آنها پافشاری نماید
و آنها محیطی را برای این کودکان طراحی نماید که از رفتارهای مثبت آنها حمایت نماید.
برای به دست آوردن یک دید وسیع از ارتباط آسیب شناس گفتار و زبان باید موارد زیر را ارزیابی و تقویت نماید.
آیتمهای ارزیابی اتیسم توسط گفتاردرمانگر
الف- آغازگری ارتباط خود انگیخته: در فعالیتهای فعالیتها و موقعیت های اجتماعی
ب- درک ارتباط کلامی وغیر کلامی در موقعیتهای اجتماعی، آکادمیک و اجتماعی
ج- ارتباط در طیفی از عملکردهای اجتماعی که رشد متقابل و ترقی دهنده شبکه های اجتماعی و دوستان است
د- روشهای ارتباطی کلامی و غیر کلامی شامل ژستهای طبیعی، گفتار، اشاره، تصویر، کلمات نوشته شده، گزینه های عملکردی در رفتارهای چالش برانگیز و دیگر سیستم های ارتباطی جایگزین و افزوده
ح- دستیابی به آموزشهای سواد آموزی و آکادمیک و فعالیتهای تحصیلی، فوق برنامه و شغلی
۴- نقش گفتاردرمانگر در اتیسم / اوتیسم کار با خانواده:
آسیب شناس گفتار و زبان باید برای ارزیابی و درمان کودکان مبتلا به اختلالات نافذ رشد با خانواده همکاری نماید زیرا یک برنامه موثر به میزان همکاری خانواده وابسته است. آسیب شناس گفتار و زبان با مشاوره، آموزش، سرویسها و خدمات هماهنگ به حمایت از خانواده به پردازد.
۵- همکاری:
آسیب شناس گفتار وزبان باید با خانواده، فرد مبتلا، سایر متخصصین همکاری نموده و از همسالان و کارکنان حمایت نماید
۶- متخصصان رشدی :
آسیب شناس گفتارو زبان باید به عنوان یادگیرنده و آموزش دهنده در طراحی و آماده سازی و افزایش دانش و مهارتهای سایر متخصصین در این حوزه کاری برای خدمات رسانی بهتر به این طیف از اختلالات همکاری نماید.
۷- تحقیقات:
متخصصان پاتولوژی گفتار وزبان باید در شکل دهی تحقیقات رایج یا همکاری در افزایش دانش در مورد ماهیت ناتوانی، غربالگری، تشخیص افتراقی، نمایه های تشخیصی، ارزیابی، درمان و خدمات در دسترس افراد اتیستیک فعالیت نمایند.
۸- حمایت از بیماران اختلال طیف اتیستیک:
آسیب شناس گفتار و زبان باید نقش عمده ای را در حمایت از بیماران اتیسم در مهارتهای ارتباط اجتماعی که منجر به استقلال بیشتر در خانه، مدرسه، محل کار و محیط های اجتماعی و به معنای گسترده تر در شبکه های اجتماعی می شود را داشته باشد.
References:
American Speech-Language-Hearing Association. (2001). Scope of practice in speech-language pathology. Rockville, MD: Author.
American Speech-Language-Hearing Association. (2003). Code of ethics (Revised). ASHA Supplement, 23, 13–۱۵٫
[۱]- American speech-language-hearing Association (ASHA)
[۲] – joint attention