صدای ر چگونگی تولید و نحوه اصلاح آن
صدای ر از جمله صداهایی است که بیشتر کودکان آنرا با خطا تلفظ می کنند. صدای ر از جمله صداهایی است که نسیت به صداهای دیگر دیرتر آموخته می شود. کودکان در سنین بالاتری صدای ر را می آموزند و در صورت تلفظ نادرست راههای بسیار متنوعی برای اصلاح نحوه گفتن آن وجود دارد.
اگر شما هم چنین مشکلی دارید همکاران گفتار درمانی یاشام آماده کمک و درمان تلفظ صدای ر شما هستند با ما تماس بگیرید
آموزش صدای ر:
تولید درست صدای / ر/ و آموزش آن کار سختی است. چون این صدا براساس اینکه پیش چه صداهایی باشد تلفظش فرق می کند. جایگاه صدا نیز براساس اینکه اول کلمه، وسط و آخر آن باشد روی تلفظ آن تاثیر میگذارد.
جایگاه زبان در تولید صدای ر:
برای تولید این صدا باید زبان را پشت دندانهای بالا قرار دهیم. سعی کنیم که هنگام گفتن صدای ر در زبان لرزش وجود داشته باشد. فعالیتهای بسیار متنوعی را برای اصلاح این صدا ارایه نماییم که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
نقش صدای دیگر در تولید صدای ر:
در تولید این صدا وجود واکه ها بسیار مهم است. بنابراین در کلماتی که در موقعیت اول این صدا را دارند. در ابتدا /ای/ قرار داده ای را بکشیم. سعی کنیم کلمه را بگوییم. مانند: ای ای ای ای رضا، اییییییییییی رحیم، ایییییییییییی ران ایییییییییی ریش
مهارتهای حرکتی لازم برای تولید صدای ر:
مهارتهای حرکتی در تولید این صدا نقش بسیار مهمی را دارند. در ادامه تعدادی فعالیت حرکتی پیشنهاد می شود 1 – جارو کردن سقف دهان از جلو به عقب، ۲- جارو کردن سقف دهان از عقب به جلو ۳—لرزاندن لبها و در آوردن صدای مانند بببببببببببب
مهارتهای شنیداری لازم برای تولید صدای ر:
مهارتهای شنیداری در تولید این صدا نقش مهمی را دارند به تعدادی از آنها در زیر اشاره می کنیم. ۱- روزی نیم ساعت هروقت به این صدا رسیدید برجسته و با کشش بگویید. ۲- به فرد و مخصوصا کودک بگویید هر وقت صدای /ر/ شنیدی بگو یا دستت را ببر بالا ۳- از بازیهای خنده دار استفاده کنید.
چگونه صدای ر را درست تلفظ کنیم؟
اولین کار این است که به فرد کمک کنید که صدا را به تنهایی بگوید. یعنی فرد باید صدا را به تنهایی بگوید نه در کلمه یا جمله. به او بگویید “اینو بگو” و بعد صدا را بگویید و ببینید که او صدا را درست گفت یا نه. اگر صدا را به صورت تنها گفت و چندین بار آنرا درست گفت هر وقت خواستید که صدا را بگوید در بیشتر موارد توانست بگوید. آنگاه می توانید به مرحله بعدی حرکت کنید . ولی اگر اینکار را نتوانست، باید تا توانا شدن و مهارت یافتن در این مرحله بمانید.
چطوری کمک کنیم تا این صدا را بگوید؟
اگر کودک به جای (ر) صدای (ل) را بیان می کند. برای او توضیح می دهیم که برای بیان صدای (ر) نوک زبان بصورت کامل به سقف ذهان نمی چسبد. نشان می دهیم که ارتفاع زبان پایین تر می باشد. از فرد می خواهیم تا سقف دهانش را جارو کند و صدای (ل) را بیان کند.
می توانیم از صدای (ز) استفاده کنیم و سپس به این صدا برسیم. ابتدا باید فرد صدای (ز) را بیان نماید و با عقب بردن زبان و باز کردن همزمان دهان سعی می کنیم این صدا را آموزش دهیم.
از کودک بخواهید که این کار را تکرار کرده و همزمان سعی کند این صدا را بگوید. بخواهید جلوی آینه اینکار را انجام بدهد. صدا را واضح و آهسته برای کودکتان تلفظ کنید تا تلفظ صحیح را ببیند و بشنود. صدای را بطور متوالی بکشید. روزی نیم ساعت صدا را بطور ممتد و متوالی هنگام صحبت معمولی خویش و رسیدن به صدا بگویید.
توصیه یاشام برای اصلاح صدای ر
اگر همچنان مشکل وجود داشت از گفتاردرمانگر مرکز گفتار درمانی یاشام کمک بخواهید.