تلفظ صداها

کودک من پنج ساله است . او صداهای مختلف را نمی تواند تلفظ نماید. مثلا صدای پ، س، ج، چ و یا سایر حروف را نمی تواند بگوید. دیگران مدام از من می پرسند که چی گفت. این چرا اینطوری حرف میزنه. هم سن و سالهای او می خندند و می گویند چرا مثل نی نی کوچولو ها حرف میزنی . همکاران ما در مرکز آموزش و توانبخشی یاشام با آخرین تجهیزات و مدرنترین تجهیزات می توانند به عزیزان شما کمک کنند که بر مشکل خود فایق آیند.

اختلال تولید

اختلال بیان  و تولید صداها یک وضعیت رایج است که کودک شما نمی تواند صداهای خاصی تولید کند. برای مثال، ممکن است همیشه «ر» را با «ی» یا «س» را با «ش» جایگزین کنند. این اختلال به هیچ مشکلی در مغز، دهان یا شنوایی آنها مربوط نمی شود. آسیب شناس گفتار زبان و گفتار درمانی یاشام می تواند این بیماری را تشخیص دهد و به کودک شما کمک کند تا با استفاده از گفتار درمانی به وضوح گفتار برسید.

اختلال تولید و تلفظ صداها چیست؟

اکثر کودکان تا سن 4 یا 5 سالگی یاد می گیرند که همه صداهای گفتاری را در بیاورند. کودکانی که بعد از این سن در تکلم واضح مشکل دارند ممکن است دچار اختلال صدای گفتار شوند. یکی از انواع اختلالات صدای گفتار، اختلال بیان و تولید و تلفظ صداها  است که شامل مشکلاتی در تولید صداهای گفتاری خاص است.

بیان فرآیندی است که انسان برای تولید صداها، هجاها و کلمات طی می کند. یک کودک مبتلا به اختلال بیان ممکن است نتواند صداهای خاصی تولید کند یا صداهای خاصی را به اشتباه ایجاد کند. می تواند درک گفتار کودک را سخت کند و بر اجتماعی شدن و یادگیری تأثیر بگذارد.

این وضعیت گاهی اوقات اختلال گفتار عملکردی یا تاخیر در بیان نامیده می شود.

تفاوت بین اختلال بیانی در مقابل اختلال واجی چیست؟

اختلال بیان و اختلال واجی مشابه و اغلب اشتباه گرفته می شود. اما مهم است که بین این دو تفاوت قائل شویم زیرا درمان ها متفاوت است.

کودکان مبتلا به اختلال بیان با عملکردهای حرکتی مورد نیاز برای ایجاد صداهای گفتاری خاص مشکل دارند. آنها نمی توانند لب ها، زبان، دندان ها، کام (سقف دهان) و ریه های خود را برای تولید صداهای خاص هماهنگ کنند. آنها ممکن است صداهای گفتاری تحریف شده را ایجاد کنند یا صداهایی را که نمی توانند تولید کنند، عوض کنند. مثال‌های اختلال تولیدی شامل عدم تشکیل صداها و همیشه استفاده از “ت” به جای آن است.

دراختلال واج شناختی، کودکان می توانند صداها را به درستی تولید کنند اما در کنار هم قرار دادن صحیح صداها مشکل دارند. به عنوان مثال، فرزند شما ممکن است بتواند به تنهایی صدای “د” را تولید کند. اما وقتی فرزند شما سعی می کند کلمه ای را بگوید که با “گ” شروع می شود، آن را با “د” عوض می کند. کودک شما می تواند هر دو نوع اختلال را همزمان داشته باشد.

چه کسانی ممکن است دچار اختلال تولید و تلفظ صداها شوند؟

اختلال بیان و اختلال تولید و تلفظ صداها در کودکان رخ می دهد. اگر درمان نشود، این اختلال ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. اگر یک بزرگسال دچار اختلال صدای گفتار شود، دلیل دیگری است (آسیب مغزی یا سکته مغزی).

اختلالات تولید صداها به دلایل ناشناخته در پسران بیشتر از دختران است. اگر مادر در دوران بارداری یا زایمان عوارضی داشته باشد، احتمال ابتلای کودک به اختلال صدای گفتار بیشتر است. اختلال صدای گفتار نیز در کودکی که خانواده‌اش سابقه این بیماری را دارند بیشتر است.

اختلالات صدای گفتار چقدر شایع است؟

اختلالات صدای گفتار شایع است و 8 تا 9 درصد کودکان را مبتلا می کند.

علائم و علل اختلال تولید

چه چیزی باعث اختلال مفصلی می شود؟

اختلال تولیدی علت شناخته شده ای ندارد. این بدان معنا نیست که مشکلی در مغز، اعصاب، لب‌ها، زبان، دندان‌ها، فک، ریه یا شنوایی کودک شما وجود ندارد.

انواع دیگری از اختلالات گفتاری از جمله ارگانیک، رشدی یا اکتسابی وجود دارد. اینها به دلیل شرایط دیگری مانند ناهنجاری های ساختاری یا اختلال شنوایی است.

برخی از علائم و نشانه های اختلال تولید چیست؟

درک کودک مبتلا به اختلال بیان ممکن است دشوار باشد. آنها یک یا چند نوع از چهار نوع خطای بیانی را نشان می دهند:

افزودن:

افزودن صداها یا هجاها به کلماتی که به آن تعلق ندارند.

اعوجاج:

تغییر یک صدا، که ممکن است مانند یک صدای دیگر  به نظر برسد (زمانی که “ف” مانند “و” به نظر می رسد).

حذف:

کنار گذاشتن صداهای خاص از گفتار خود (مثلاً هرگز از “sc” در “مدرسه یا “خراش” استفاده نکنید).

جایگزینی:

همیشه یک صدا را با صدای دیگری جایگزین کنید (مثلاً استفاده از “و” به جای “ت” یا “ی” به جای “ر”).

اگر کودک شما نسبت به اختلال بیان خودآگاه شود، ممکن است رفتارهای خاصی از خود نشان دهد:

از خواندن با صدای بلند یا صحبت با دیگران خودداری کند.
ساکت شود یا بیش از حد خجالتی به نظر برسد.
هنگام صحبت کردن ناامید شود.
کلاً از گفتن کلمات خاص دست بردارد.
اعتماد به نفس و عزت نفس خود را از دست بدهد.

اختلال تولید چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر فرزند شما اختلال گفتار داشته باشد، گفتار درمان شما یک معاینه فیزیکی و تست شنوایی انجام می دهد. این مراحل به رد سایر شرایط و بیماریها کمک می کند.

اگر یک مشکل پزشکی باعث اختلال گفتار نشود آسیب شناس گفتار زبان (SLP)  متخصص در مشکلات گفتاری، زبانی و ارتباطی به فرد کمک می کند.

یک SLP فرزند شما را به چند روش ارزیابی می کند:

از کودک خود بخواهید صداهای خاصی را تولید کند و کلمات خاصی را بسازد.

انجام تست های تشخیصی استاندارد

سابقه پزشکی کودک خود را در نظر بگیرید، مانند زایمان زودرس، عفونت های قبلی گوش و موارد دیگر.
در مورد سابقه خانوادگی اختلالات گفتاری بحث کند.
به ساختار دهان برای هر مشکلی که ممکن است به آن کمک کند نگاه کند (مثلاً در مورد دندان ها و کام آنها)
لهجه و لهجه فرزندتان را در نظر بگیرد.
به حرکات دهان فرزندتان در حین صحبت دقت کند.
گفتار درمان یاشام  از مشاهدات و تست های تشخیصی برای تشخیص اختلال بیان یا نوع دیگری از اختلال گفتار استفاده می کند.

آنها همچنین ممکن است شدت اختلال تولید را از خفیف تا شدید ارزیابی کنند. چندین روش برای ارزیابی شدت وجود دارد:

گفتار درمان  چقدر از گفتار فرزند شما را می تواند بفهمد. از یک مقیاس عددی،  1 تا 10 استفاده می کند.

مدیریت و درمان اختلال تولید

چگونه اختلال تولید را برطرف می کنید؟

برای درمان اختلال تولید، SLP کودک شما گفتار درمانی را توصیه می کند. کودک شما در طول جلسات  منظم روی گفتار کار می کند و تمرینات و فعالیت هایی را برای انجام در خانه تعیین می کند.

در طول گفتار درمانی،گفتار درمان کودک شما از فعالیت ها و تمرینات مختلفی برای کمک به او استفاده می کند:

صداهایی را که نمی توانند تولید کند را شناسایی میکند.
نحوه ایجاد صداها را تصحیح می کند
راه‌های کنترل بخش‌های حرکتی گفتار را دوباره یاد می دهد (مثلاً حرکت دادن زبان، شکل دادن به لب‌ها).
عضلات درگیر در گفتار را تقویت می کند
تکلیف خانه تمرین ارایه می کند.

چگونه می توانم از اختلال تولید و تلفظ صداها جلوگیری کنم؟

هیچ راهبردی برای پیشگیری از اختلالات تولیدی وجود ندارد. اما می توانید با جستجوی درمان زودهنگام از بدتر شدن اختلال گفتار جلوگیری کنید.

 پیش آگهی درمان اختلال تولید

چشم انداز کودک مبتلا به اختلال بیان چیست؟

تشخیص زودهنگام و درمان می تواند به جلوگیری از بدتر شدن مشکلات گفتاری یا تأثیر بر یادگیری و اجتماعی شدن کمک کند.

کودک مبتلا به اختلال بیان می تواند یاد بگیرد که به وضوح ارتباط برقرار کند. موارد شدیدتر اغلب به دوره های طولانی تر گفتار درمانی نیاز دارند.